मला इंग्रजीमध्ये चांगले गुण पडत असत. काकड मॅडम आमच्या वर्गशिक्षिका होत्या आणि त्या इंग्रजीही शिकवत असत. इंग्रजी चांगले लिहायला जमत असे, पण इंग्रजी बोलायची अर्थात पूर्ण बोंब होती. त्यावेळी मी सातवीत वगैरे असेन. माझा भाचा हा इंग्रजी माध्यमात पहिलीत वगैरे शिकत असावा. माझी मोठी बहीण आणि मोठे भाऊ नाशिक जवळ ओझर ला राहत असत. एकदा त्याने मला इंग्रजीत पोस्टकार्ड पाठवले. त्याला काय उत्तर द्यायचे ह्याचे मला टेन्शन आले होते. एवढा लहान मुलगा इंग्रजीत काय छान लिहितो याचा आनंद मानायचा की आपल्याला एवढे चांगले इंग्रजी येत नाही ह्याचे दुःख करावे ह्या द्विधा मनस्थितीत असताना माझ्या दुसऱ्या ताईने मला समजावले. "अरे तो इंग्रजी माध्यमाचा आहे. म्हणून त्याची इंग्रजी चांगली आहे. तुझे मराठी छान आहेच की, तू त्याला मराठीत उत्तर दे."
मला हे पटले. आणि मी त्याला मराठीत उत्तर लिहिले.
अर्थात मी पत्राची सुरुवात, "मला इंग्रजी जमत नसल्यामुळे, मी तुला मराठीत उत्तर देत आहे." अशी केली. त्याला ते पत्र माझ्या मोठया ताईने वाचून नक्कीच दाखवले असेन.
दहावीनंतर शिकायला भावाकडे नाशिकला आलो. कॉलेज मध्ये माझ्या आजूबाजूला सर्वजण इंग्रजी कोळून प्यायलेले होते. निदान तसे ते भासवत तरी होते. माझी वऱ्हाडी मराठी आणि त्यात सुमार इंग्रजी ह्यामुळे मला कमालीचं न्यूनगंड वाटायला लागला.
 |
| स्केच: अथर्व बिडवाईक (स्वयंविकासाची स्वयंप्रेरणा ह्या पुस्तकातून) |
असाच एकदा मी शेवटच्या राऊंड मध्ये साऊथ इंडियन मुलाखतकर्त्याला प्रश्न विचारला (अर्थात इंग्रजीत), "सर तुमचा मला काही सल्ला आहे का?"
"तुझे इंग्रजी पॉलिश नाही."
"तुमच्या औरंगाबाद च्या फॅक्टरी मध्ये माझा रोल हा फॅक्टरी एच आर ऑफिसर चा आहे, आणि माझ्या माहितीप्रमाणे तेथे सर्व कामगार मराठी आहेत, मला त्यांच्याशी मराठीत संवाद साधावा लागणार आहे ना."
"ते खरे आहे, पण कार्यालयीन भाषा इंग्रजी आहे."
"मला उत्तम इंग्रजी लिहिता येतं."
ह्यावर तो काहीही बोलला नाही. शेवटच्या राऊंड मध्ये माझा पत्ता कापला गेला.
कॉर्पोरेट जगात लोकांना, दाक्षिणात्य पद्धतीचे इंग्रजी चालते, उत्तरेकडचे इंग्रजी चालते. परंतु मराठी पद्धतीचे इंगजी चालत नाही.
परदेशातील, इंग्रजी बोलणारे देश सोडून, सर्व देश आपल्या मातृभाषेत व्यवहार करतात. त्यांची इंग्रजीही फारसी चांगली नसते. पॉलिश इंग्रजीच्या अवास्तव अपेक्षांचा कोरोना काही लोकांच्या डोक्यामध्ये इतका भिनलाय की इंग्रजी म्हणजे विद्वत्ता असा त्यांचा समज झालेला आहे. अनेक विद्वान आणि ज्ञानी लोक इंग्रजी बोलता येत नाही म्हणून आत्मविश्वास गमावून बसलेत किंवा त्यांना बाजूला टाकण्यात आलेले आहे. अनेक डिझायनर लोक फक्त इंग्रजी बोलता येते म्हणून विद्वान समजले जाताहेत.
अर्थात ह्या लोकांची थोबाड बंद करण्यासाठी मी माझ्या भाषेवर लक्ष दिले. वरिष्ठ पदापर्यंत जायचे असेल तर इंग्रजीवर प्रभुत्व महत्वाचे ठरते. इंग्रजी हि जागतिक व्यवहाराची भाषा आहे आणि प्रयत्न केला तर ती अतिशय सोपी आहे हे मी माझ्या अनुभवावरून सांगू शकतो.
इंग्रजी ही चांगली नोकरी मिळण्यात अडथळा आहे हे जाणून मी इंग्रजी पॉलिश करायला सुरुवात केली. शब्द उच्चारणा वर भर दिला इंग्रजी भाषा आणि शब्दसंग्रह विकसित करण्यासाठी टीव्ही वर इंग्रजी कार्यक्रम, वृत्तवाहिन्या, वर्तमानपत्रे आणि पुस्तके वाचण्यात माझ्या रात्र जागवल्या. कोणताही नवीन इंग्रजी शब्द शिकला की मी तो एका वहीमध्ये लिहून काढत असे. पुढील संभाषणात मी तो शब्द मुद्दामून वापरण्याचे सुनिश्चित करत असे. माझ्या बॉसच्या परवानगीने, मी एका इंग्रजी दैनिकात रात्रपाळीची नोकरी पत्करली. तेथे मी आतील काही पाने संपादित करत असे. मी इंग्रजी भाषा कौशल्ये शिकलो; मी माझ्या शब्दसंग्रहात सुधारणा केली; मी ह्या विषयांवर ज्ञान मिळविले.
मी एकच केले, मी हे सर्व सकारात्मकतेने घेतले आणि आत्मविश्वासाने सुधारणेला सामोरे गेलो. आज मी वेगवेगळ्या फोरम वर लोकांशी तेवढ्याच ताकदीने इंग्रजीतून संवाद साधत असतो.
नवीन आरोग्यमंत्री श्री मनसुख मंडाविया ह्यांचे काही जुने ट्विट काढून त्यांच्या इंग्रजीची थट्टा उडवणारे लोक नवीन नाहीत. देशाला स्वातंत्र मिळून ७३ वर्षे झाली, परंतु अजूनही इंग्रजांची पिलावळ परकीय मानसिकता सोडायला तयार नाही.
असे लोक तुम्हाला आयुष्याच्या प्रवासात क्षणोक्षणी मिळतील. त्याचे बोलणे निश्चित ऐका आणि त्यांना दाखवून द्या तुम्ही त्यांच्यापेक्षा एक पाऊल पुढे आहात.
विनोद बिडवाईक
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा